عصبانیت احساسی است که همه ما تجربه‌اش کرده‌‌ایم. برخی از افراد وقتی عصبانی هستند، دادوفریاد می‌کنند و برخی دیگر هنگام عصبانیت گریه می‌کنند. بسته به شرایط، این تجربه می‌تواند گیج‌کننده، شرم‌آور و خسته‌کننده باشد. گریه هنگام عصبانیت واکنشی غیرارادی است که حتی ممکن است از بروز آن تعجب کنید. در این مقاله درباره علت، مزایا و معایب و روش مهار گریه هنگام عصبانیت صحبت می‌کنیم. با ما همراه باشید.
علت گریه هنگام عصبانیت
احتمالا اصلی‌ترین دلیل برای گریه هنگام عصبانیت این است که احساس می‌کنید صدمه دیده‌اید، خجالت‌زده‌اید، بهتان خیانت شده است یا با شما ناعادلانه رفتار کرده‌اند. هنگامی که افراد در معرض بی‌عدالتی، طردشدن یا تحقیر قرار می‌گیرند، واکنش طبیعی بروز هم‌زمان خشم و غم است.
سابرینا رومانوف، روان‌شناس بالینی و استاد دانشگاه در نیویورک، می‌گوید: «گریه پاسخی بسیار رایج به خشم است، چون بیشتر مواقع عصبانیت نتیجه احساس آسیب یا غم است. زمانی که خشم خود را ابراز می‌کنید، می‌توانید راحت‌تر به درد و سایر احساسات مرتبط با آن دسترسی پیدا کنید و به همین دلیل ممکن است هنگام عصبانیت گریه کنید.»
اثرات فیزیکی عصبانیت
وقتی عصبانی می‌شوید (حتی اگر گریه نکنید)، این اتفاقات در بدنتان رخ می‌دهد:
- آمیگدال، هیپوتالاموس و غده هیپوفیز شما با هم کار می‌کنند تا موجی از کورتیزول و آدرنالین (هورمون‌های استرس) تولید کنند؛
- فشارخون و ضربان قلبتان افزایش می‌یابد؛
- ممکن است احساس گرگرفتگی کنید؛
- دهانتان خشک می‌شود و کف دست‌هایتان عرق می‌کند؛
- میدان دیدتان محدود می‌شود؛
- کورتیزول باعث تضعیف حافظه کوتاه‌مدت می‌شود. (به همین دلیل است که هنگام عصبانیت فراموش می‌کنید چه چیزهایی می‌خواهید بگویید.)
با این‌همه فعالیت هورمونی و انفجار سیستم عصبی، عجیب است که بدنتان در این شرایط اشک تولید کند و گریه‌تان بگیرد؟ البته که نه.
واکنش‌های عاطفی به عصبانیت
خشم می‌تواند احساسات زیادی را برانگیزد، از پرخاشگری و منفی‌نگری گرفته تا غم‌واندوه و افسردگی. در ادامه، درباره برخی از واکنش‌های احساسی افراد به عصبانیت می‌خوانیم.
۱. پرخاشگری
می‌تواند شامل پرخاشگری یا اقداماتی شدیدتر مانند شکستن اشیا یا مشت‌زدن به دیوار باشد. گاهی هم افراد خشمشان را غیرمستقیم و از طریق طعنه‌زدن ابراز می‌کنند.
۲. افسردگی و اضطراب
شایع‌ترین واکنش‌های هیجانی ثانویه به خشم، افسردگی و اضطراب هستند. در سنین پایین به ما یاد داده‌اند خشم احساسی است که به وابستگی‌ها و روابط ما آسیب می‌زند. بنابراین تمام تلاش خود را می‌کنیم که از دیگران در برابر خشم‌مان محافظت کنیم، پس آن را با احساساتی مانند افسردگی و اضطراب جایگزین می‌کنیم. نتیجه این است که خودمان بار این احساسات ناراحت‌کننده درونی را به دوش می‌کشیم. گریه هم نمود فیزیکی رهایی از احساسات است که می‌تواند شامل خشم و غم باشد.
۳. انتقاد
بسیاری از افراد هنگام عصبانیت روحیه انتقادگری پیدا می‌کنند و ترجیح می‌دهند به‌جای بررسی منطقی مشکل، از دیگران ایراد بگیرند و بهشان انتقاد کنند.
مزایا و معایب گریه هنگام عصبانیت
مزایا
از فواید گریه‌کردن این است که نوعی خودآرامبخشی است. گریه شما را مجبور می‌کند تنفستان را تنظیم و روی الگوهای دم و بازدم تمرکز کنید. این کار ضربان قلبتان را پایین می‌آورد تا آرام شوید. گریه می‌تواند مثل قطب‌نما باشد و شما را به‌سمت مسائلی هدایت کند که نیاز به بررسی دقیق‌تر دارند.
گریه‌کردن نشانه ضعف نیست، بلکه نشان می‌دهد موقعیت کنونی برای شما مهم است و احساسات شدیدی به آن دارید. استفاده از احساسات به‌عنوان راهنما همیشه مفید است. اشک به شما کمک می‌کند خودتان و تأثیر آن موقعیت را بهتر درک کنید.
معایب
وقتی در موقعیتی قرار می‌گیرید که نمی‌خواهید دیگران بدانند واقعا چه احساسی دارید، گریه‌کردن می‌تواند احساس بدی درونتان ایجاد کند و فکر می‌کنید ممکن است گریه‌کردنتان نظر اطرافیان درباره شما را تغییر دهد. مثلا ممکن است با خودشان فکر کنند شما آدم ضعیفی هستید که نمی‌توانید به خودتان مسلط باشید.
این معایب مربوط به گریه‌کردن در حضور دیگران هستند، پس باید جایی که احساس امنیت می‌کنید بکوشید احساسات‌تان را بپذیرید و با آنها کنار بیایید، زیرا آنها معتبر هستند و اطلاعات مهمی درباره نحوه واکنش شما به موقعیت‌های اطرافتان به شما می‌دهند.
روش‌های مهار گریه هنگام عصبانیت
۱. نفس‌های عمیق بکشید
عصبانیت باعث تغییرات روانی و فیزیولوژیکی مانند افزایش ضربان قلب و فشار خون در بدن شما می‌شود. این تغییرات می‌توانند باعث واکنش‌نشان‌دادن سریع شما شوند و توانایی تصمیم‌گیری منطقی را کاهش دهند.
نفس‌کشیدن عمیق روش خوبی برای آرام‌کردن خودتان است. لحظه‌ای مکث و تمرکز بر نفس‌کشیدن به شما این امکان را می‌دهد که آگاهانه‌تر واکنش نشان دهید.
۲. موقعیت فیزیکی‌تان را آرام تغییر دهید
اگر احساس می‌کنید احساسات‌تان در حال افزایش است، موقعیت فیزیکی‌تان را برای تغییر ذهنیت‌تان تغییر دهید. بایستید، بنشینید، خودکاری بردارید یا در صورت نیاز به زمان برای نظم‌دادن به افکارتان، از پله‌ها پایین بروید. کاری ساده مانند فشردن و رهاکردن یک عضله را امتحان کنید.
۳. آب بنوشید
حتی کم‌آبی خفیف بدن هم می‌تواند بر خلق‌وخو و توانایی تفکر شما تأثیر بگذارد. اگر در شرایط دشواری گرفتار شده‌اید، یک لیوان آب خنک بنوشید. تحقیقات انجام‌شده در سال ۲۰۱۱ نشان دادند که نوشیدن آب این فواید را دارد:
- کاهش کورتیزول (هورمون استرس)؛
- کاهش ضربان قلب؛
- افزایش هوشیاری.
۴. احساسات‌تان را به اشتراک بگذارید
بخشی از علت تداوم عصبانیت این است که احساس می‌کنید دیده نمی‌شوید یا با شما بدرفتاری می‌شود. عصبانیت واکنشی شدید و نادیده‌گرفتنش سخت است. بنابراین مهم است که احساسات‌تان را تحلیل و بیان کنید. منظور از بیان احساسات طغیان عصبانیت و بروز آن نیست، بلکه صحبت‌کردن یا نوشتن درباره آن است.
نوشتن افکارتان به شما این امکان را می‌دهد که وضعیت را واضح‌تر ببینید، بفهمید چه چیزی باعث عصبانیت‌تان شده است و سپس مؤثرتر واکنش نشان دهید. صحبت‌کردن با دوست یا عضوی از خانواده که برای همدلی به او اعتماد دارید هم می‌تواند سبب آرامش شما شود.
۵. در جمع خونسردی خود را حفظ کنید
گاهی ممکن است عصبانی شوید، اما نخواهید در حضور دیگران گریه کنید. در این مواقع، فقط در صورتی موقتا اشک‌هایتان را سرکوب کنید که انجام این کار شما را از شرایط نامطلوب و ایجاد سوءتفاهم احتمالی محافظت کند.
در این شرایط به فردی که با او هستید بگویید بحث درباره این موضوع کافی است و موضوع را تغییر بدهید. می‌توانید سعی کنید افکاری را که باعث گریه‌تان می‌شوند به بعد موکول کنید. به خودتان قول بدهید که بعدا این احساسات را دوباره مرور خواهید کرد.
در این لحظات تجسم هدایت‌شده هم می‌تواند مفید باشد، مثلا تصور کنید افکارتان مانند عکس‌های کارتونی به تصویر کشیده می‌شوند و می‌خواهید آنها را در قفسه‌ای بایگانی کنید تا در فرصتی مناسب‌تر بازبینی‌شان کنید.
گاهی بهتر است خود را از موقعیت دشوار دور کنید، زمانی را به آرام‌کردن خودتان اختصاص دهید و به خودتان مسلط شوید.
۶. بیان نیازهایتان را تمرین کنید
در برخی از فرهنگ‌ها و برای برخی افراد بیان روشن و مستقیم نگرانی‌ها یا نیازها دشوار است، به‌ویژه در محیط‌های حرفه‌ای. تمرین ابراز احساسات در جمع‌های کوچک کمکتان می‌کند به بله‌‌گفتن، نه‌گفتن، تعیین مرزها و برقراری ارتباط در موقعیت‌های پرتعارض مسلط‌تر شوید.
۷. احساسات‌تان را بروز دهید
وقتی احساس امنیت می‌کنید، باید به اشک‌هایتان اجازه جاری‌شدن بدهید. گریه ابزاری ذاتی برای تنظیم هیجان است و در لحظاتی که نیاز به تنظیم دارید نباید در برابر آن مقاومت کنید. گریه مکانیسم داخلی برای پردازش و مدیریت احساسات شدید است.
بیشتر بخوانید:
